تقابل هویت مذهبی و افتراق‌های اجتماعی فرهنگی در ساختار قدرت سیاسی سوریه

نویسندگان


چکیده

با شروع بحران سوریه و شکل‌گیری و تقویت فضای چندقطبی و با باز شدن شکاف‌های اجتماعی جدید در جریان بهار عربی موجب گردید تا اختلافات سیاسی، عقیدتی، اقتصادی و اجتماعی به‌یک‌باره بروز نماید. این اختلاف گرچه در ظاهر امر در برابر حاکمیت بشار اسد شکل‌گرفته بود اما به عاملی اساسی برای پیدایی اختلاف بین گروه‌های معارض انجامید و بحران این کشور را به بحرانی منطقه‌ای و بین‌المللی تبدیل کرد.

 پژوهش حاضر در پاسخ به این سؤال مهم است که شکاف‌ها و افتراق‌های اجتماعی، فرهنگی چه تأثیر و نقشی در بروز و تشدید بحران سوریه ایفا می‌کنند؟ فرضیه پاسخ به سؤال حاضر این است که: بحران هویت ملی، غلبه شدید فرهنگ قوم‌گرایی و فرقه‌گرایی قومی به همراه تشدید جریان‌های تکفیری در غیاب فرهنگ مدنی مشترک و همگون بین اقوام و گروه‌ها سبب شد تا بحران سوریه به‌شدت به سمت واگرایی شدید سیاسی و اجتماعی و جنگ داخلی حرکت کند. پژوهش حاضر به لحاظ روش توصیفی _ تحلیلی با ارجاع به منابع مکتوب تبیین شده است. درنتیجه: بحران سیاسی سوریه، دارای ریشه‌های درازمدت فرهنگی، اجتماعی و سیاسی است و تضاد هویتی انباشته‌شده، طی چند دهه موجب شده که ملت‌سازی در سوریه به سرانجام نرسد.



Conflict between religious identity and social and cultural differences in the political power structure of Syria

Saeed Haqparast

Tohid Valipour Atiq

Abstract

With the beginning of the Syrian crisis and the formation and strengthening of the multi-polar space, with the opening of new social gaps during the Arab Spring, political, ideological, economic and social differences appeared at once. Although this dispute was formed against the rule of Bashar al-Assad, it became a fundamental factor for finding a difference between the opposing groups and turned the crisis of this country into a regional and international crisis. The current research is an answer to this important question: What effect and role do social and cultural gaps and differences play in the occurrence and escalation of the Syrian crisis? The hypothesis of the answer to the current question is that: the crisis of national identity, the strong dominance of the culture of ethnocentrism and ethnic sectarianism along with the intensification of takfiri currents in the absence of a common and homogeneous civil culture between ethnic groups and groups caused the Syrian crisis to strongly diverge. intense political and social and civil war moves. The current research is explained in terms of descriptive-analytical method with reference to written sources. As a result: the Syrian political crisis has long-term cultural, social and political roots, and the accumulated identity conflict has caused nation-building in Syria to fail over several decades.

Keywords: clergy, constitutional movement, Islamic revolution




منابع

1)احمدی، حمید. (1377). ریشه‌های بحران در خاورمیانه، تهران: انتشارات کیهان.

2) اخوان کاظمی، مسعود. (1377). توسعه سیاسی و جامعه مدنی. مجله سیاسی اقتصادی. شماره صد و بیست و هشت و صد و بیست و هفت، صص 45-38.

3)افتخاری، اصغر. (1380). جهانی‌شدن؛ چالش‌ها و ناامنی‌ها، تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی.

4)امانی، محمدعلی. (1386). سیاست و حکومت در سوریه، تهران: دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی وزارت امور خارجه.

5)آجرلو، حسین. (1390). تحولات سوریه؛ ریشه‌ها و چشم اندازها، فصلنامه مطالعات خاورمیانه، سال هجدهم، شماره سوم، صص 55-78.

6)امیدی،علی. آقامحمدی،زهرا.(1396). بحران سوریه بر اساس نظریه مکعب بحران، فصلنامه روابط خارجی، سال نهم، شماره چهارم.

7)بدیع، برتران. (1376). توسعه سیاسی، ترجمه احمد نقیب زاده، تهران: قومس.

8)بشیریه، حسین. (1380). موانع توسعه سیاسی در ایران، تهران، انتشارات گام نو.

9)برچر، مایکل. (1382). بحران در سیاست جهان، ترجمه حیدر علی بلوچی، تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی.

10)بشیریه، حسین. (1392). جامعه شناسی سیاسی، نقش نیروهای اجتماعی در زندگی سیاسی، تهران: نشر نی.

11)بروک، لوتار و دیگران. (1394). دولت‌های شکننده، ترجمه احمد رشیدی، تهران: امیرکبیر.

12)پرچم‌دار، تینا (1392). پشت پرده تحولات سوریه از ابتدا تا کنون. ماهنامه بیداری اسلامی. سال دوم، شماره ششم، صص 61 – 58.

13)جوکار، محمدصادق. (1390). بحران سوریه و سناریوهای احتمالی، تهران: مرکز مطالعات صلح.

14)جعفری، علی اکبر (1390). تاریخ و ساختار سیاسی اجتماعی سوریه. فصلنامه سیاست. شماره پنجم، صص 156-131.

15)دهشیار، حسین. (1390). سیاست خارجی آمریکا در افغانستان، تهران: نشر میزان.

16)دهشیار، حسین (1390). بهار عرب: شورش بر مدرنیته وارداتی. اطلاعات سیاسی و اقتصادی، شماره دویست و هشتاد و سه.

17)زارعیان جهرمی، فرج الله (1396). دولت شکننده و نقش آن در شکل‌گیری بحران سوریه. دانشکده علوم سیاسی یاسوج، (پایان نامه).

18)سریع القلم، محمود (1374). تبیین مبانی سیاست خارجی عراق. فصلنامه مطالعات خاورمیانه. سال دوم، شماره دوم، صص 389-382.

19)سردارنیا، خلیل الله. حسینی، سیدمهدی (1393). چالش‌های اجتماعی دولت سازی مدرن در افغانستان. فصلنامه سیاست جهانی. دوره سوم، شماره سوم. صص 63-37.

20)ساجدی، امیر. (1393). بحران سوریه و دخالت قدرت‌های بیگانه، تهران: انتشارات دانشگاه آزد، واحد علوم تحقیقات.

21)صالحی، محمدجواد (1380). موانع همگرایی داخلی و فرهنگ سیاسی در افغانستان. دانشکده علوم سیاسی شهید بهشتی تهران، (پایان نامه).

22) قربانی، فهیمه. (1390). بحران سیاسی جاری سوریه، تهران: پژوهشکده مطالعات استراتژیک خاورمیانه.

23)گریفیتس، مارتین. (1393). «دولت درمانده»، ترجمه علیرضا طیب، تهران: نشر نی.

24)نصر اصفهانی، محسن. مسعودنیا، حسین. (1396). تحلیل نقش ساختار اجتماعی سوریه و خاورمیانه در شکل‌گیری و گسترش جریان سلفی گری در سوریه با کاربست نظریه سازه انگاری، فصلنامه مطالعات انقلاب اسلامی، سال چهاردهم، شماره چهل و هشت.

25)یزدان فام، محمود. (1392). دولت‌های شکننده و امنیت انسانی، تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی.

1. Beiner, Ronald (2010), “Theories and causes of terrorism”, Political theory, Vol.14, No.4, p.21.

2. Baubion, Charls (2013), ” OECD Risk Managmant: Strategic Crisis Managmant ”. Strategic Crisis Management, OECD, pp. 1-26.

3. Dilly, Hussain (2016),” ISIS: The Unintended Consequences of the u: Sled wer on Iraq”, Retrieved from foreign policy journal.com.

4. Firestone, Reven (1999). “Jihad the origin of the holy war in Islam”, U.S.A, Oxford Univercity press.

5. Flemming, Peter and stohl (2001), “Myths and realities of syber terrorism”, Politics science journal, vol.2, No.7, p.68.

6. Guo, Yike, (2012), ” The Human Rights Situation in Syria. Research Report Security Council”, pp. 1-15.

7. Huntington, Samuel P Dominguez. Jorge. (1975). Political development. Kincaid. John (2002) Hand Book of Federal Countries, A Project of Federation, Ed. By Ann L. Griffith. New York: McGill Queens University Press, p. 223.

8. Herris, Lee (2002),” Al-Qaeda’s Fantasy Ideology”, Social Policy Journal, Augest-September, vol.2, No.114, pp.236-265.

9. Klinger, Josep (2014), ” Counterintervetion on Behalf of The Syrian Opposition? An Illustration of The Need for Greater Clarity hn The Law”. Harvard International Law Jornal, volume55, Number 2, pp. 483-524

10. Mothana, Ibrahim. (2012) “How Drones Help Alqaeda?” Retrieved from New York Times.

11. Murdock, Clarck A (2014), ” What has Syria taught us about the right time to use force? ”Global Forecast, pp. 13-15.

12. Nandi, Proshanta, K & Basu, Ashim, L (1993),” A peace Dividend”, in Jornal of Developing Societies, Vol. IX

13. Nandi, Proshanta, K & Basu, Ashim, L (1993),” A peace Dividend”, in Jornal of Developing Societies, Vol. IX.

14. National Consortium for the study of Terrorism and responses to Terrorism Database. University of Meryland.

15. Pollack, Kenneth (2015), “U.S Policy toward a Turbulent Middle East”, Washington: Brookings Institution press.

16. Roy, Oliver (1998),” Islam and resistence in Afghanistan, U.K, Cambridge University press.

17. Roy, Oliver (2004),” Globalized Islam; The search for a new Ummah”, (New York: Columbia University press), p.23.

18. Smith, Graham (1995), “Federalism; The Multiethnic Challenge”, London: Longman, pp.203-205.

19. Schneidermen, David (2001),” Terrorism and the risk society”, An Internotional Journal, Vol.2, No.13, pp.242-338.

20. Shughart, William, F (2006),” An Analytical History of Terrorism, (1945-2000)”, Public Choice, Vol.128, No.1, Spring.

21. Sharp, Jeremy M (2011), Syria: Issues for the 112th Congress and Background on U. S. and Sanctions. New York: Diane Publishing.

22. Sorel, Jean Marc (2014),” Some questions about the deffinition of terrorism and the fight against its financing”, Political Sociology, Vol.17, No.2, p.378.

23. Sullivan, Marisa, (2014), Hezbollah in Syria. Middle East Security Report19, pp. 1-42

24. Weinberg. Leonard & Ami. Pedahzur & Sirvan Hirsh, Hoefer (2004), “The Challenge of Conceptualizing Terrorism”, Terrorism and Political, Vol.16, No.4.


کلیدواژه‌ها