بحران قره‌باغ و پیامدهای آن بر جمهوری اسلامی ایران

کشورهای قفقاز جنوبی پس از فروپاشی شوروی به استقلال رسیدند. وجود اختلافات ارضی بین آذربایجان و ارمنستان باعث به وجود آمدن نزاع‌های سخت شد. بحران قره‌باغ یکی از مسائل اساسی بین¬المللی در دوران بعد از جنگ سرد است که تبدیل به یک بحران مزمن در نظام بین¬الملل شده است. این مناقشه قره‌باغ در مرزهای شمالی ایران هم به صورت مستقیم و هم غیر مستقیم تهدید علیه امنیت ملی ایران به شمار می‌رود و آثار اجتماعی، اقتصادی و حتی سیاسی برای ایران دارد. هدف از این تحقیق بیان آثار بحران قره‌باغ بر امنیت جمهوری اسلامی ایران است؛ بنابراین این سوال مطرح می¬شود که بحران قره‌باغ چه آثاری بر امنیت ایران دارد؟ در پاسخ به این سوال این فرضیه مطرح می¬گردد که بحران قره¬باغ می¬تواند آثاری بر امنیت اقتصادی، امنیت اجتماعی، امنیت نظامی و امنیت سیاسی ایران داشته باشد.

The Nagorno-Karabakh crisis and its consequences

Islamic Republic of Iran

Reza Parizad[1]- Mohamad Mir hosseini[2]

Abstract

The countries of the South Caucasus gained independence after the collapse of the Soviet Union. The existence of territorial disputes between Azerbaijan and Armenia led to fierce disputes. The Nagorno-Karabakh crisis is one of the major international issues in the post-Cold War era, which has become a chronic crisis in the international system. The Nagorno-Karabakh conflict on Iran's northern borders is both a direct and an indirect threat to Iran's national security and has social, economic and even political implications for Iran. The purpose of this study is to express the effects of the Qarabagh crisis on the security of the Islamic Republic of Iran. So the question is, what effects does the Nagorno-Karabakh crisis have on Iran's security? In response to this question, the hypothesis is that the Nagorno-Karabakh crisis could have an impact on Iran's economic security, social security, military security and political security.

Keywords: Security, Iran, Crisis, Nagorno-Karabakh, Copenhagen

[1]Assistant Professor of Political Department, Qom Azad University, Iran.

R_Parizad@yahoo.com

[2]PhD student in Sociology, Qom Azad Universit, Iran.

Eshkevari64@yahoo.com

اکبری، حسین؛ غنی زاده، پیمان (1399)، رواﺑﻂ اﺳﺮاﺋﯿﻞ و آذربایجان و ﺗﺄﺛﯿﺮ آن ﺑﺮ اﻣﻨﯿﺖ ملی جمهوری اﺳﻼﻣﯽ اﯾﺮان، فصلنامه دانش تفسیر سیاسی، سال دوم، شماره 3، بهار 1399، صص 168- 142

امیر احمدیان، بهرام (1389) قره‌باغ از دیرباز تاکنون، بررسی رویدادها، فصلنامه مطالعات آسیای مرکزی و قفقاز، سال دوم، شماره 4.

بهزاد، عبدلاحد (1388) قره‌باغ در چشم‌انداز تاریخ، تبریز، نشر اراک.

بوزان، باری (1389) مردم، دولت‌ها و هراس، ترجمه پژوهشکده مطالعات راهبردی، تهران، پژوهشکده­ی مطالعات راهبردی.

ترمیناسیان، آناهید (1371) قفقاز در دوران معاصر، ترجمه کاوه بیات و بهنام جعفری، تهران، انتشارات پروین.

تهامی، سید مجتبی (1380) امنیت ملی (دکترین، سیاست­های دفاعی و امنیتی) تهران، پژوهشکده مطالعات راهبردي.

جعفري ولداني، اصغر (1391) ژئوپلیتیک جديد درياي سرخ و خليج فارس، دفتر مطالعات سياسي و بين­المللي، تهران، وزارت امور خارجه، مرکز چاپ و انتشارات.

جهان بزرگی، احمد (1388) امنیت در نظام سیاسی اسلام، تهران، سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی.

حاجی یوسفی، امیرمحمد (1394) سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در پرتو تحولات منطقه­ای، تهران، دفتر مطالعات سیاسی و بین­المللی.

رجبي، محمود (1382) درآمدي بر احساس امنيت عيني، فصلنامه دانش انتظـامي (نشريه دانشگاه علوم انتظامي)، شماره 26.

زهرانی، مصطفی؛ فرجی لوحه سرا، تیمور (1392)، منابع بین‌المللی تداوم بحران قره‌باغ، فصل‌نامه آسیاي مرکزي و قفقاز، شماره 83، صص 134-107.

سیمبر، رضا؛ رضاپور، دانیال (1398). «قدرت نرم روسیه در خارج نزدیک: ابزارها و چالش‌ها»، فصلنامه آسیای مرکزی، سال 5، شماره 104، زمستان، صفحات 61-91.

شاه مرسی، پرویز (1392) جغرافیای سیاسی قره‌باغ، ایرنجی (نشریه دانشجویان آذربایجانی دانشگاه امیرکبیر)، سال چهارم، شماره 15.

قنبر لو، عبدالله (1389) بحران قره‌باغ و بازی قدرت­های خارجی در آن، تهران، پژوهشکده مطالعات راهبردی.

کرمی، تقی (1394) عوامل منطقه­ای تطویل کشمکش بین جمهوری­های آذربایجان و ارمنستان، فصلنامه خاورمیانه، سال 30، شماره 94.

کریمی مله، علی (1391)، تأملی نظری در نسبت حکمرانی خوب و امنیت ملی، فصلنامه مطالعات راهبردی، شماره 58.

کلاه چیات محمود راه‌کارهای تحقق امنیت اجتماعی، مجموعه مقالات همایش امنیت اجتماعی معاونت اجتماعی ناجا، تهران 1382

ماندل، رابرت (1387)، چهره­ی متغیر امنیت ملی، تهران، پژوهشکده­ی مطالعات راهبردی.

مرادي، منوچهر (1395)، چشم‌انداز همکاري ايران و اتحاديه اروپا در تامين امنيت در قفقاز جنوبي: حدود و امکانات، تهران، انتشارات وزارت امور خارجه.

نويدنيا، منيژه (1382) درآمدي بر امنيت اجتماعي، فصلنامه مطالعات راهبردي، شماره اول.

هاشمی، غلامرضا (1384) امنیت در قفقاز جنوبی، تهران، وزارت امور خارجه.

هدایتی شهیدانی، مهدی؛ رضاپور، دانیال (1395)، جایگاه خارج نزدیک در گفتمان امنیتی نواوراسیاگرایان روسیه، فصلنامه مطالعات آسیای مرکزی و قفقاز، دوره 22، شماره 96، بهمن 1395،صص 127-162

هرزیگ، ادموند (1388) ایران و حوزه جنوبی شوروی سابق، ترجمه کامیلیا اکبری، تهران، وزارت امور خارجه.

واحدی، الیاس (1384) برآورد استراتژیک آذربایجان سیاسی ـ فرهنگی، تهران، موسسه فرهنگی مطالعات و تحقیقات بین­المللی ابرار معاصر.

واعظي محمود (1396)، ژئوپلیتیک بحران در آسياي مرکزي و قفقاز (بنيان‌ها و بازيگران)، تهران، دفتر مطالعات سياسي و بين‌المللي وزارت امور خارجه، مرکز چاپ و انتشارات.

O’ Sullivan, P (1986), GEOPOLITICS, Lodon & Sydney. CROOM HELM.

Hafeznia, M.R (2006). Principles and Concepts of Geopolitics, Mashhad: Papoli Publications. [in Persian]

Iras. (1400, 03 30). Retrieved from پاشینیان غربگرا، گزینه مطلوب روسیه؟ چرا روسیه در انتخابات ارمنستان جانبداری نمیکند؟: http://iras.ir/?p=1639

Toksabay,Ece (2020/oct/14) Turkish arms sales to Azerbaijan surged before Nagorno-Karabakh fighting , available at : https://www.reuters.com/article/armenia-azerbaijan-turkey-arms-int-idUSKBN26Z230

Udovič,Boštjan, “Economic Security: Large and Small States in Enlarged European Union”, University of Ljubljana, Faculty of Social Sciences, Centre of International Relations. Available at: http: //www. ceeisaconf. ut. ee/orb. aw/class=file/action=preview/ id=164145/Udovic. Doc