پارادیپلماسی در عمل: بررسی نقش نمایندگی‌های داخلی استانی .وزارت امورخارجه در تقویت روابط بین‌المللی

نمایندگی‌های داخلی وزارت امور خارجه به عنوان بازوهای اجرایی سیاست خارجی در سطح استان‌ها، نقشی کلیدی در تسهیل تعاملات بین‌المللی و تقویت پارادیپلماسی ایفا می‌کنند. این پژوهش با هدف بررسی نقش و اهمیت این نمایندگی‌ها در تحقق دیپلماسی داخلی و توسعه روابط بین‌المللی استان‌ها صورت گرفته است. با تمرکز بر مفهوم پارادیپلماسی، به این پرسش پرداخته شده که این نمایندگی‌ها چگونه به‌عنوان پل ارتباطی بین دولت مرکزی و استان‌ها می‌توانند به تقویت تعاملات بین‌المللی استان‌ها کمک کنند. یافته‌ها نشان می‌دهد که این نمایندگی‌ها با استفاده از ظرفیت‌های محلی و شناخت دقیق از پتانسیل‌های هر استان، می‌توانند در جذب سرمایه‌گذاری خارجی، توسعه روابط تجاری، ترویج فرهنگ و تمدن ایرانی-اسلامی و همچنین حل مسائل کنسولی و مهاجرتی نقشی مؤثر داشته باشند. علاوه بر این، این نمایندگی‌ها با ایجاد شبکه‌های ارتباطی گسترده با نهادهای دولتی، بخش خصوصی و جامعه مدنی در سطح استان، قادر به مشارکت فعال در تدوین و اجرای سیاست‌های خارجی متناسب با نیازهای هر استان هستند. در پایان، ضمن بررسی چالش‌های موجود، پیشنهاداتی برای تقویت نقش این نمایندگی‌ها ارائه شده است. در این مقاله از روش پژوهش کیفی و نوع توصیفی- تحلیلی استفاده می‌کند. داده‌ها از منابع مختلف شامل کتاب‌ها، مقالات علمی و پژوهشی، و سایر اسناد مرتبط جمع‌آوری‌شده است.

Paradiplomacy in practice: examining the role of internal (provincial) .agencies of the Ministry of Foreign Affairs in strengthening international relations

Hossein Hemmati

Abstract

The internal agencies of the Ministry of Foreign Affairs are among the executive agents of foreign policy at the provincial level. They play a key role in facilitating international interactions and strengthening paradiplomacy. This research is conducted with the aim of investigating the role and importance of these agencies to realize the goals of internal diplomacy and the development of international relations of the provinces. Here focusing on the concept of paradiplomacy, we will ask how these agencies as a bridge between the central government and the provinces, can facilitate the strengthening of the international interactions of the provinces? Based on the findings of this research, these agencies can play a role in attracting foreign investment, developing business relations, promoting Iranian and Islamic culture and civilization, and solving consular and immigration issues by using local capacities and knowing the potentials of each province be effective. Also these agencies actively participate in the explanation and implementation of foreign policies according to the needs of each province through the creation of extensive communication networks with government organizations, the private sector and civil society at the provincial level. Finally in addition to examining the existing challenges, suggestions are provided to strengthen the role of these agencies. In this article, the qualitative research method (descriptive-analytical type) .has been used and the required data has been collected from various sources, including books, scientific and research articles and other related documents.

Keywords: paradiplomacy, internal (provincial) .agencies, international relations, local capacities

منابع

احمدی‌پور، زهرا، مبارکشاهی, محمود. (1394)، موانع الحاق کرکوک به دولت منطقه‌ای کردستان عراق، فصلنامه بین‌المللی ژئوپلیتیک، 11(38), 35-59.

اکبری، الهام. (۱۳۹۰، ۱۵ اردیبهشت). با حضور معاون وزیر امورخارجه، دفتر نمایندگی وزارت خارجه در کرمانشاه گشایش یافت. دنیای اقتصاد، شماره ۲۳۵۲. قابل‌دسترس در لینک: https://www.magiran.com/article/2278739

پورحسن، ناصر.، خالقی‌نژاد، مریم. (1396). پارادیپلماسی، تهران: انتشارات سخنوران.

پیشگاهی فرد، زهرا، و احمدی دهکا، فریبرز. (1389). ارزیابی تهدیدات امنیت ملی در مناطق مرزی شمال ایران. آمایش محیط، 3(9)، 53-77.

پیشگاهی‌فرد, زهرا, میرزاده کوهشاهی, مهدی. (1393)، تبیین عوامل مؤثر در بحران زایی و مدیریت مرزهای ایران و پاکستان. نشریه جغرافیا و توسعه, 12(36), 61-80.

ثاقب، حسن، نادری، اصغر، صادقی‌یارندی، سیف‌الله، قاعدی، مختار. (1389)، قواعد مبدأ در موافقت‌نامه تجارت آزاد بین ایران و شورای همکاری خلیج‌فارس،تهران: نشر موسسه مطالعات و پژوهش‌های بازرگانی.

حافظ نیا، محمدرضا. (1382)، مرزهای ایران: تاریخ تحولات و مبانی حقوقی، انتشارات سمت.

مجتهدزاده، پیروز.(1379)، ایده‌های ژئوپلیتیک و واقعیت‌های ایرانی: مطالعه روابط جغرافیا و سیاست در جهان دگرگون شونده، نشر نی.

حسن بیگی، ابراهیم, سکوت، محمدرضا، پور صادق, ناصر. (1398). مقاله پژوهشی:مدل سنجش کیفیت سیستم بکار گیری منابع انسانی وزارت امور خارجه. مطالعات دفاعی استراتژیک, 17(75), 283-310.

حیدر لطفی، حمید بقایی، رضا موسوی، خیامباشی، سهیل. (۱۳۸۹)، «محیط‌زیست خلیج‌فارس و حفاظت از آن، فصلنامه نگرش‌های نو در جغرافیای انسانی، سال سوم، شماره اول.

خالدی، حسین، میرزایی، محمدعلی، غلامی، بهادر.(1391)، تبیین پتانسیل‌های ارتباطی سواحل مکران در راستای افزایش وزن ژئوپلیتیکی ایران، اولین همایش ملی توسعه سواحل موکُران و اقتدار دریایی جمهوری اسلامی ایران 28-30 بهمن‌ماه.

خوفی، منوچهر.(1387)، ویژگی‌های بازار شمال عراق و راه‌های دستیابی به آن، نشر موسسه مطالعات و پژوهش‌های بازرگانی.

خیابانی، غلامرضا، آقایی، بهمن. (1366) .. فرهنگ علوم سیاسی. جلد 2. نشر وین.

دبیرخانه سـتاد طـرح ملـی ساماندهی، (فروردین 1388). مزیت تجاری و سرمایه‌گذاری منطقه آزاد اروند، سازمان منطقه آزاد اروند.

دهشیری, محمدرضا. (1393). پارادیپلماسی در عصر جهانی‌شدن: بررسی موردی دیپلماسی شهری. مطالعات راهبردی سیاستگذاری عمومی, 4(13), 34-54.

ذوالقدر، محمدرضا. (1378)، بررسی بازار مصنوعات چوبی آسیای میانه و قفقاز، تهران: نشر موسسه مطالعات و پژوهش‌های بازرگانی.

رضایی، ایما، کشور دوست، علی‌رضا. (۱۳۹۳). نگاهی بر تحولات ژئوپلیتیکی مرزهای شمالی ایران. فصلنامه فضای جغرافیایی, 1(328), 12-35.

ساعی، احمد، خالقی‌نژاد، مریم، نظری، علی‌اشرف، توسلی‌رکن‌آبادی، مجید. (1399). ظرفیت‌های فرهنگی پارادیپلماسی فرامرزی کشورهای حوزه ایران فرهنگی، فصلنامه مطالعات میان‌فرهنگی، سال پانزدهم، شماره 42.

سعادت، اسفندیار(1388)، مدیریت منابع انسانی، چاپ چهاردهم، تهران، سمت

سلیمانی، غلامعلی ، باقیان زارچی، مرتضی. (1388). قفقاز؛ موزائیک اقوام. موسسه مطالعات ایران و منطقه اوراسیا, سال چهارم، شماره پنجم، ص 121-140 .

عزتی، عزت اله، و میرزایی پور، هوشنگ. (1390). بررسی مناطق مرزی استان کرمانشاه با عراق و نقش آن در اهداف استراتژیک ایران. نگرش‌های نو در جغرافیای انسانی ، 3(4)، 19-33.

عطایی، هوشمند، هاشمی نسب، سادات، زارعان، مرضیه، و حیدری، ریحانه. (1393). ارزیابی تأثیر تغییرات روزانه آب‌وهوا بر گردشگری استان کردستان با استفاده از روش PET. اطلاعات جغرافیایی، 23(90-91 (ویژه‌نامه)، 32-40.

- قشقایی، حسن.(۱۳۹۳، ۱۷ مهر). وظایف نمایندگی‌های وزارت خارجه در استان‌ها،خبرگزاری ایسنا. قابل‌دسترس در سایت: https://www.isna.ir/news/93071709854

کاظمی، علی‌اصغر. (1382). خلیج‌فارس: ژئوپلیتیک، تاریخ و حقوق بین‌الملل. تهران: انتشارات موسسه مطالعات و پژوهش‌های دریایی.

کریمی پور، ی. (1397). مقدمه‌ای بر ایران و همسایگان: منابع تنش و تهدید. تهران: انتشارات جهاد دانشگاهی تربیت‌معلم.

گل وردی، ع.(1389)، مرزها ؛ آسیب و کارکردها، فصلنامه ره نامه سیاست‌گذاری سیاسی، دفاعی و امنیتی، سال اول، شماره دوم، زمستان، صص 10 تا 26،

نوروزی، عبدالله. (1396). سیاست خارجی راهبردی از وزارت تا سفارت, مروری پرنقش وزارت خارجه. مطالعات راهبردی سیاست‌گذاری عمومی(جهانی‌شدن)، 7(23 )، 199-206.

هداوند میرزایی، محراب، و رجبی، آزیتا. (1393). اهمیت ژئوپلیتیکی جزایر ایران در خلیج‌فارس (مطالعه موردی: جزیره فارسی). نشریه اطلاعات جغرافیایی، 23(91)، 99-109.

Cull, N. J. 2010. Speeding the Strange Death of American Public Diplomacy: The George H. W. Bush Administration and the U.S. Information Agency, Diplomatic History. 34 (1): pp. 47–69.

duchacek, ivo.(1998), perforated sovereign es and interna onal rela ons, trans- sovereign contacts of subnational governments, greenwood press. duchacek, i., the territorial dimension of politics: within, among, and across nations (boulder and london: Westview Press).

CORNAGO, Noé, “Diplomacy and Paradiplomacy in the Redefinition of International Security: Dimensions of Conflict and Co-operation”, in: *Keating,Paradiplomacy in Action. London: Frank Cass, 1999.

Wolf, Stefan. (2007) .Paradiplomacy: Scope, Opportunities and Challenges, The Bologna Center Journal of International Affairs, vol.10,pp.1-13

 Kuznetsov, A,Theory And Practice Of Para Diplomacy: Subnational Governments In International Affairs, 2015.

Murrow, E. R. 1963. Edward R. Murrow Speaks at the 7th Annual Honor Awards Ceremony of USIA. 17 September 1963. Available in: http://www.jfklibrary.org/Asset Viewer/Archives/USIAAU-017.aspx.

paquin, stephane (2019). paradiplomacy. in balzacq, thierry; charillon, frédéric; ramel, frédéric (eds.). global diplomacy: an introduction to theory and practice. vol. 1. london: palgrave. pp. 49–61.

Soldatos, Panayotis, “An Explanatory Framework for the Study of Federated Statesas Foreign-Policy Actors,” in Hans J. Michelmann, Panayotis Soldatos (eds.), Federalism and International Relations: The Role of Subnational Units, Oxford,Oxford Press, 1990, pp. 34–38.

Cull, N. J. 2008. Public Diplomacy before Gullion, Routledge Handbook of Public Diplomacy. Nancy Snow and Phillip M. Taylor. London: Taylor & Francis.

Murrow, E. R. 1963. Edward R. Murrow Speaks at the 7th Annual Honor Awards Ceremony of USIA. 17 September 1963. Available in: http://www.jfklibrary.org/Asset-Viewer/Archives/USIAAU-017.aspx.